sa 5 nga minuto

Introduksyon

Ang blockchains, naa’y great promise sa lain-laing field sama sa IoT, finance, governance, identity management, web decentralization, gaming, ug asset-tracking.

Bisan pa ug naa’y ingon ani nga potensyal, ang real-world deployment kay na-limita tungod sa lima ka key failures sa current technology stacks: ang scalability, isolatability, developability, applicability, ug governance.

Scalability

Mao ang abilidad sa sistema na efficiently ma-handle ang pasaka nga numero sa mga transaksyon nga dili ma-compromise ang performance.

Isolatability

Mao ang abilidad sa pagsulbad sa nagkalain-laing mga panginahanglan sa multiple parties ug applications sa sulod sa parehas nga sistema nga walay grabe nga impact sa ubang bahin sa sistema.

Applicability

Kung gi-unsa ang technology nga mosulbad sa real-world needs ug mga challenges sa kalibutan nga walay kinahanglanon sa lain nga technology o applications.

Developability

Ang ka-effective ug kasayon sa pagtrabaho sa mga developers sa technology.

Governance

Gi-unsa nga klaro ug sakto ang pagdesisyon sa mga butang nga maka-manage ug evolve sa network.

Ang Polkadot (DOT) kay ga-effort na madaug ang mga kalisudan ani, mao nag-alok ug mga pakinabang kumpara sa lahi nga network:

Scalability with Nested Relay Chains

Naa’yg boosting capacity gamit ang nested relay chains para sa mas sayon nga growah para makuha ang pag-saka sa demands.

Heterogeneous Sharding

Pagdala sa multiple chains ngadto sa usa ka network. Nag-allow ni sa lain laing chains na makatrabaho ug dungan, maka-manage ug mga transaksyon, ug ma-seguro ang pag-exchange sa data. Di pareha sa uban modelo, ang Polkadot sugtan ta nga ang each chain maka-specialize ug specific na purpose.

Groundbreaking Upgradeability

Pagkuha sa seamless, forkless nga mga upgrade gamit ang transparent on-chain governance, nga nagpa-ubos sa risgo.

Cross-Chain Compatibility for Innovation

Ang nag-facilitate ug han-ay nga communication, value exchange, ug ang paghatag sa functionalities sa mga shards.

Transparent and Community-Driven Governance

Nag-empower sa DOT holders nga naa’y ability na maka-propose ug kabag-ohan, makabotar ug desisyon, ug maka-apil sa pag-elect sa mga myembro sa council.

Ang innovative design sa Polkadot kay nag-center around sa relay chain, ug gi-posisyon nga core component ug nag-serve as Layer 0. Ang foundational layer kay nag-provide ug shared security ug consensus sa tibuok Polkadot network. Parachains, kay ang Layer 1 blockchains, nga connected sa relay chain, na nagsegurp ug consensus, nga naghimo ug cohesive ug interoperable ecosystem sa Polkadot network.

Sa tinuod lang, gikan sa Polkadot litepaper, “Polkadot is a next-generation blockchain protocol that unites an entire network of purpose-built blockchains, allowing them to operate seamlessly together at scale." Tungod kay ang Polkadot nag-tugot ug bisan unsang tipo sa data na ma-send sa bisan asang tipo sa blockchain, maka-unlock ug dako nga real-world use cases.

Illustrasyon mula sa Polkadot Litepaper

Kini ang Polkadot sa 5 ✋ na minuto

Key nga Milestones

Ang Polkadot kay gi-conceptualize ni Dr. Gavin Wood, usa sa mga co-founder sa Ethereum kaniadtong late 2016.

And ideya ani kay ma-address ang limitasyon ug mga challenges nga gi-atubang sa existing blockchain networks, sama sa scalability, interoperability, ug governance.

Whitepaper 2016

Gi-release ni Dr. Gavin Wood ang Polkadot whitepaper pag November 2016. Ang paper outlined vision para sa heterogeneous mga multi-chain network nga nagtugot sa lain laing blockchains para makabalhin ug mga message ug value sa trust-free manner.

Web3 Foundation ug Parity Technologies 2017

Ang Web3 Foundation, naka-dedicate sa pagbuhat sa decentralized nga web na gisuportaan sa development sa Polkadot. Ang gisugdan ni Dr. Wood, ang Parity Technologies, nahimong primary development team.

ICO ug Fundraising 2017

Ang Polkadot nag-hold ug Initial Coin Offering (ICO) pag October 2017 para maseguro ang funding para sa development nga gibuhat. Wala kaabot ug duha ka semana, ang ICO, nakatigom ug $145 million, nga nagmarka ani sa usa sa mga mahinungdanon nga ICO atong panahona.

Testnet Launch 2019

Ang Kusama testnet, nga gi-launch pag 2019, nag-serve nga "canary network," nga nagtugot sa mga developers nga suwayan ang features usa pa i-deploy sa main Polkadot network.

Mainnet Launch 2020

Ang mainnet sa Polkadot, nga nailhan usab isip ang Relay Chain, nag-live sa Mayo 26, 2020, nagtugot sa DOT token transfers ug partisipasyon sa mga user sa network governance.

Parachain Auctions 2021

Ang pagtuon gipatuman sa pag-implementar sa mga parachain—espesyalisadong mga blockchains nga konektado sa Polkadot. Gi-introduce ang mga parachain slot auctions, nga nagtugot sa mga proyekto nga maseguro ang mga slot pinaagi sa bonding sa DOT tokens.

Padayong Pag-uswag 2019

Ang Polkadot padayon nga nagpauswag sa padayong mga inisyatiba sa pag-usbaw, nagpasulod og mga upgrade, nagpapino sa mga anaa nang kinaiya, ug nag-integrate og mga bag-ong parachains. Ang mapadako nga Polkadot ecosystem, nga naglakip og lainlaing mga decentralized nga aplikasyon (dApps) ug mga proyekto, padayon nga nagsagbot. Labing maoy pila, ang gidamhan nga Polkadot 2.0 andam na nga magtanda og usa ka hinungdanon nga salto padulong sa pag-usbaw sa plataporma (mas maayo kini sa sunod).

Karon, ang Polkadot nagtindog isip usa sa labing una nga mga plataporma sa blockchain, nga nagpokus sa scalability, interoperability, ug governance aron pagsuporta sa usa ka decentralized ug interconnected nga Web3 ecosystem.

Huna-hunaon nato ang lain-laing mga bahin sa Polkadot sa konteksto sa usa ka...

Estasyon ng Tren

Arkitekturang ng Estasyon ng Tren
Mga Papel sa Arkitektura

Relay Chain - Sentral na Hub

Isipahi ang usa ka sentral nga estasyon sa tren isip kasingkasing sa usa ka lapad nga network sa transportasyon (network sa Polkadot), nga atong tawgon nga Relay Station. Ang Relay Station nag-atiman sa pagkoordinar sa paglihok sa mga tren (transaksyon) ug pag-ensure nga sila makalarga sa ilang tuyo nga destinasyon. Sa Polkadot, kining sentral nga hub mao ang Relay Chain, nga nag-alagad isip ang pangunahing chain nga nagkonekta ug nagabantay sa tibuok nga network.

Parachains - Mga Linya ng Tren

Karon, isipahi ang lain-laing mga linya sa tren (Parachains) nga nagtangtang gikan sa sentral nga estasyon sa railway. Ang matag linya sa tren nagrepresenta sa usa ka Parachain, nga nag-operate nga independently ug nag-alagad sa espesipikong mga katuyoan o aplikasyon. Kining mga linya sa tren (Parachains) makaandar sa parehas nga panahon, nagtugot alang sa daghang decentralized nga mga aplikasyon nga maka-andar sa parehas nga panahon.

Mga Tulay - Internasyonal na mga Koneksyon

Isipahi ang mga espesyal nga platform o seksyon nga giila isip internasyonal nga mga koneksyon (Bridges). Kining mga platform nagtugot sa mga tren (data o assets) gikan sa mga gawasnon nga network sama sa Ethereum ug Bitcoin nga maglisod sa pag-transition ngadto sa Polkadot train network. Sila nag-alagad isip mga importante nga mga link taliwala sa lainlaing mga sistema sa transportasyon (blockchains), nga nagpalig-on sa interoperability.

Mga Staff ng Estasyon ng Tren
Mga Papel sa Consensus

Mga Validator - Tagapamahala ng Estasyon

Ang station master (validators) sa sentral nga Relay Station ang nag-atiman sa pag-ensure sa seguridad ug integridad sa tibuok nga railway network. Ang mga validators gipili base sa kantidad sa "train tokens" (DOT tokens) nga ilang gi-tin-aw ug ilang handa nga i-stake isip collateral. Ang mga validators nagdala og hinungdanon nga papel sa pag-approve sa paglarga ug pag-abot sa mga tren (mga blocks ug transaksyon) aron mabuhat ang kaayuhan ug seguridad.

Mga Nominator - Mamamayan

Ang mga residente (nominators) sa lungsod sa Train Station nga nagatuo sa espesipikong mga station masters (validators) mahimong mo boto (nominate) sa mga station masters nga ilang gatuo nga magabantay sa partikular nga mga linya sa tren (Parachains). Ang mga nominators mao ang mga DOT holders nga nag-stake sa ilang tokens sa mga validators. Ang mga nominators nagbahin sa mga rewards ug risks sa mga validators nga ilang gatuo, nga nag-uban sa pagsabot sa responsibilidad.

Mga Collator - Grupo ng Pagaalaga

Isipahi ang mga collators isip ang mga crew sa maintenance nga responsable sa pag-ensure sa maayong pag-andar sa matag linya sa tren (Parachain). Sila nagkuha sa mga transaksyon gikan sa mga citizen (nominators) ug naghimo og mga pruwesas aron ipakita sa station master (validator) nga ang tanan naka-orden. Ang mga collators nagdala og batakan nga papel sa pag-maintain sa efficiency ug reliability sa tibuok nga railway network (network sa Polkadot).

Mga Mangingisda - Mga Inspektor

Isipahi ang mga fishermen isip mga mapanid-anon nga mga indibidwal o mga inspector nga nag-monitor sa estasyon sa tren (network sa Polkadot) alang sa bisan unsang mga tanda sa dautang paggawi o dautang panghitabo. Sila nag-atubang isip mga watchdogs, nga nagreport og bisan unsang isyu nga ilang nasayran ngadto sa mga station master (validators). Kining distributed surveillance nagtabang sa pag-maintain sa integridad sa tibuok nga sistema sa tren.

Konseho ng Estasyon ng Tren
‍Mga Papel sa Pamamahala

Pamamahala - Konseho ng Estasyon ng Tren

Pagdumala - Konseho sa Estasyon sa Tren: Imahinaha ang Konseho sa Estasyon sa Tren isip usa ka dedikadong komite nga responsable sa pangkalahatang pagdumala ug governance sa railway network. Ang mga myembro sa konseho, sama sa mga napili nga opisyal, nagpropose ug nagboto sa mga importante nga desisyon nga nagsapaw sa direksyon sa tibuok nga sistema sa transportasyon. Ang technical committee, nga gilangkob sa aktibong mga nagtukod, nagtrabaho uban sa konseho alang sa pagsulbad sa mga teknikal nga aspeto ug pagpropose og emergency measures kon kinahanglanon.

Sa maikling salita, ang sentral nga estasyon sa tren (relay chain) nag-organisa sa network (Polkadot), diin ang matag linya sa tren (parachain) nag-operate nga independently. Ang mga partisipante, validators, nominators, collators, ug mga fishermen nagdala og mga papel nga pareho sa station masters, mga residente, mga crew sa maintenance, ug mga inspector, nga nagseguro sa seguro ug epektibong pag-andar sa network. Ang Konseho sa Estasyon sa Tren nagabantay sa governance, nagseguro sa maayo nga operasyon sa negosyo ug pagplano sa kinabuhi.

DOT Token

Ang Polkadot nag-operate og usa ka matinud-anon nga mekanismo sa consensus nga ginganlan og Nominated Proof of Stake (NPoS).

Mao kini ang paagi unsa kini magtrabaho:

Ang mga partisipante, nga nailhan nga nominators, nagdala og hinungdanon nga papel sa pag-suporta sa mga validators nga nagseguro sa network. Ang mga nominators nagpili sa mga validators nga ilang gatuo ug i-delegate ang ilang cryptocurrency stakes ngadto kanila.

Ang mga validators, gipili base sa ilang kaugalingon nga stake ug sa stake nga gidelegate ngadto kanila, ang responsable sa paghimo og bag-ong mga blocks ug sa pag-validate sa mga transaksyon.

Ang Nominated Proof of Stake (NPoS) nagdala og usa ka decentralized nga approach pinaagi sa pagtugot sa mga indibidwal nga mosalmot sa seguridad sa network pinaagi sa stake delegation nga wala direktang partisipasyon sa proseso sa validation. Ang mga rewards ug penalties nag-incentivize sa matinud-anon nga paggawi gikan sa mga validators ug nominators. Ang sistema nga kini nagtumong sa pag-imbalance tali sa decentralization ug efficiency sa pag-angkon og consensus sa network.

Ang DOT token maoy hinungdanon sa pag-andar sa Polkadot network, nga may mga labing importante nga feature:

Governance ControlAng mga tag-iya sa DOT token adunay hinungdanon nga kontrol sa governance sa protocol. Sila nangapil sa mga proseso sa paghimo og desisyon nga may kalabutan sa exceptional events, upgrades, ug mga fix, nga nag-emphasize sa usa ka decentralized ug community-driven nga approach.
‍
Incentives sa StakingAng staking gipasiguro pinaagi sa game theory, nga nag-encourage sa mga tag-iya sa DOT nga mosumik-ap sa matinud-anon. Ang mga partisipante makadawat og mga rewards alang sa maayong paggawi, samtang ang mga nagbuhat og dautan nga mga binuhatan naga-risko sa pagkawala sa ilang stake. Ang staking nag-contribut sa pangkabiling seguridad sa network.
‍
Bonding alang sa ParachainsAng pagdagdag og bag-ong parachains sa network naglakip sa bonding og DOT tokens. Kining proseso nagpamatuod nga ang mga balor ug relevante nga parachains makadawat og suporta, samtang ang mga outdated o dili gamit nga mga parachains mahimong alisin pinaagi sa pag-withdraw sa mga bonded tokens. *Nota: Kining feature maoy ipalit sa "core time" sa sunod nga Polkadot 2.0 upgrade.

Ang DOT token nagdala og batakang papel sa pagseguro sa network, pag-estimulo sa aktibong partisipasyon, ug pagtugot sa mga desisyon sa governance.

Use Cases ug Parachains

Ang Polkadot, nga may iyang unikal nga arkitektura ug mga feature, nag-suporta sa usa ka halapad nga kagamhanan sa mga gamit sa lainlaing industriya pinaagi sa iyang mga parachains.

Dinhi ang pipila sa mga notable nga mga gamit sa mga parachains sa Polkadot:

Decentralized Data Storage

Ang Polkadot mahimong gamiton alang sa pagtukod og mga solusyon sa decentralized storage. Ang mga parachains makapatuman og mga solusyon sa storage diin ang data gipamahagi sa tibuok nga network, nagpalambo sa seguridad ug nagpahupay sa pag-depende sa centralized storage providers.

Desentralized Finance (DeFi)

Ang mga Parachains sa Polkadot makapahigayon og mga proyekto sa DeFi, nga nagtugot sa paghimo og mga decentralized exchanges, lending platforms, ug uban pang mga serbisyo sa pananalapi.

Scalable nga mga dApps

Ang arkitektura sa Polkadot nagasuporta og parallel processing pinaagi sa mga parachains, nga nagtugot og scalable nga mga decentralized applications (dApps). Ang mga developers makahimo ug makadeploy og scalable nga mga aplikasyon nga walay mag-ubos sa mga isyu sa congestion nga madalas makit-an sa single-chain networks.

Decentralized Autonomous Organizations

Ang mga feature sa governance sa Polkadot, lakip ang on-chain governance, naghatag og gahum sa komunidad nga kolektibong maghimo og mga desisyon. Kini maayo alang sa paghimo ug pagdumala sa decentralized autonomous organizations (DAOs), diin ang mga membro makig-uban sa paghimo og desisyon.

Custom Blockchain Development

Ang mga proyekto ug negosyo makapaniguro sa Polkadot sa paghimo sa ilang kaugalingon nga custom blockchains (parachains) nga adunay espesipikong mga feature nga gitugotan sa ilang panginahanglan. Kining kahugyaw nga bahin naghatag og usa ka versatile nga platform alang sa blockchain development.

Kompatibilidad sa Lahing Chain

Ang Polkadot nagtugot sa lainlaing mga blockchains nga magkonekta ug magbahin og impormasyon nga walay kalisud. Kining cross-chain compatibility nagbukas og mga kahigayunan alang sa interoperability, nagtugot sa mga assets ug data nga mag-agian taliwala sa lainlaing mga blockchains, lakip ang mga network sama sa Ethereum ug Bitcoin.

Token Interoperability

Ang relay chain sa Polkadot nagtugot sa mga token nga maglihok taliwala sa lainlaing mga parachains. Kining feature nagasuporta sa token interoperability, nagtugot sa mga assets gikan sa usa ka chain nga makig-uban sa mga assets gikan sa lain.

Pagpamalibad sa mga Parachains sa Polkadot

Astar and Moonbeam

Ang Astar Network ug Moonbeam parehong parachains sa Polkadot network nga gigamit og virtual machines. Ang Astar nag-suporta og dual virtual machines (WASM ug Ethereum Virtual Machine [EVM]), samtang ang Moonbeam kompleto nga compatible sa EVM. Ang duha ka network mipahigayon sa Enero 2022, ug samtang ang Astar nagtumong sa pagka usa ka smart contract hub alang sa overall interoperability, ang Moonbeam nagspecialize sa EVM interoperability.

HydraDX

Ang HydraDX mao ang usa ka decentralized exchange (DEX) protocol nga gi-desinyo aron pagpa-uswag sa liquidity sa Polkadot network pinaagi sa iyang Automated Market Maker (AMM) nga gitawag nga ang HydraDX Omnipool. Huna-hunaon ang HydraDX isip usa ka plataporma diin ang mga tawo makig-trade sa lainlaing digital assets og dali sa Polkadot. Ang Omnipool nagkonsolidar sa tanang tokens ngadto sa usa ka solo nga pool, nga nagpalambo sa efficiency sa pag-trade alang sa mga tawo ug nag-enhance sa potensyal nga kita alang sa mga liquidity providers.

Centrifuge

Ang Centrifuge mao ang usa ka decentralized finance (DeFi) infrastructure nga gi-desinyo aron pahibaw-an ang mga tawo sa pagpautang ug pagpautang og kwarta pinaagi sa real-world assets sama sa mortgages, invoices, ug mga pautang direktang sa blockchain, walay kinahanglanon sa komplikadong middlemen.

Kining mga gamit ug parachains nagpadayon sa kahugyaw nga bahin sa Polkadot sa pagsuporta sa lain-laing mga aplikasyon ug mga innovasyon sa space sa blockchain.

Polkadot 2.0: Ang Kinaugmaon

Ang Polkadot 2.0, usa ka dakung gilauman nga upgrade, gitakda nga pabag-ohon ang Polkadot network ngadto sa usa ka versatile multichain platform nga gi-himugso alang sa Web3 applications. Ang pangunahing tumong mao ang pag-address sa kritikal nga mga challenge ug pagpalambo sa mga kalamdag sa network, lakip ang scalability, interoperability, seguridad, ug governance.

Ang mga labing notable nga feature sa Polkadot 2.0 mosamot sa core time ug asynchronous backing.

Core Time

Giatubang nga ang upgrade magdala og positibong epekto sa DOT token value, tungod kay ang mga proyekto magkinahanglan sa DOT alang sa core time, nga nagpataas sa demand. Ang mga serbisyo sa DeFi sa Polkadot nagtanyag usab og mga kahigayunan alang sa mga tag-iya sa DOT sa pagdawat og mga rewards. Ang kita gikan sa mga sales sa core time moadto sa Polkadot Treasury, diin ang mga tag-iya sa DOT nagdumala sa distribusyon sa pondo. Ang periodic burning sa mga hindi pa-asignar nga mga tokens nagdala og deflationary pressure. Ang mga tan-aw sa DOT's value naglakip sa market dynamics, mga adoption rate, ug ang nagkausab nga Polkadot ecosystem.

Asynchronous Backing

Asynchronous backing usa ka dako nga hakbang ngadto sa pagkab-ot sa usa ka kaugmaon nga adunay hangtud sa 1,000 nga interconnected blockchains o parachains. Kini nga update, anaa nga i-deploy sa Rococo testnet sa Polkadot, nagputol sa parachain block time sa duha, gikan sa 12 segundos ngadto sa usa ka madasig nga 6 segundos. Labaw pa niini, kini nagtumong sa pagpasubsob sa block space alang sa matag block sa 5-10 ka higayon sa kasamtangan nga kadako niini. Ang asynchronous backing nagtugot sa flexible scheduling, nga nag-ambit sa abanteng pangandoy sa Polkadot nga pagsuporta sa 1,000 nga parachains ug pagtugot og labaw sa usa ka milyon ka transaksyon matag segundo.

Uban pang mga Features

Uban pang mga feature ug enhancements nga anaa sa Polkadot 2.0 mao ang integration sa mga parachains ug parathreads, nga nagpadalit sa network versatility. Ang cross-chain compatibility gipasig-uro aron mapadali ang seamless nga paglihok sa asset ug data tali sa mga parachains ug ubang mga blockchains. Ang on-chain governance nag-subject sa mga enhancements, nga nagpalihok sa paghimo og desisyon direkta sa blockchain.

Ang masunod nga direksyon sa Polkadot nagpakita og paglaom nga...

may iyang advanced nga mga feature, mga enhancements sa scalability, ug labing determinadong commitment sa interoperability nga nagpasig-uro sa iyang pagka-usa sa fundamental nga haligi alang sa decentralized internet. Kini nga ebolusyon adunay dakong implikasyon alang sa lainlaing sektor, nga naglakip sa mga DeFi applications, decentralized autonomous organizations (DAOs), gaming, non-fungible tokens, social platforms, ug mga innovative nga solusyon alang sa traditional nga mga negosyo sama sa supply chain management.

Glosaryo