Sabtun ang
Bitcoin
uban
ang Bitskwela
Hi diha! Akong ngalan kay si BitBit.
Ako ug ang Bitskwela team kay motabang nimo sa pagsabot sa kalibutan sa Bitcoin, ang cryptocurrency nga nagsugod sa tanan, sulod lang sa 5 minutes.
Andam na?
Ang kalibutan nahimong mas digital na - gikan sa komunikasyon ngadto sa streaming, pagkat-on, pagbasa, pagpamalit, ug pagdula. Niini, dili ikatingala nga ang pinansya nag-agi usab sa digital nga pagbag-o. Ug dili, wa lang ko naghisgot bahin sa GCash, PayMaya, o uban pa na digital banks. Naghisgot ko bahin sa mga cryptocurrencies.
Bale, unsa diay ang Bitcoin?
Ang Bitcoin usa ka digital currency nga gimugna niadtong 2008 panahon sa Global Financial Crisis. Ang wala mailhi nga creator, si Satoshi Nakamoto, nag-imbento sa Bitcoin tungod sa gidaghanon sa pagpanglimbong ug korapsyon nga anaa sa atong kasamtangan nga sistema sa pinansyal.
Ang Bitcoin, adunay tulo ka main properties: peer-to-peer, decentralized, and based on cryptography. Ato ni’ng tagsatagsaon.
Peer-to-peer
Ang network sa Bitcoin gisuportahan sa lainlaing mga kompyuter nga nagkatag sa tibuuk kalibutan. Kini nga mga kompyuter nagtabang sa usag usa sa pagpadayon sa network nga episyente ug luwas.
Decentralized
Ang Bitcoin walay bisan unsang sentral nga server. Dili sama sa atong mga bangko karon, walay tawo o partido nga makakontrol niini. Nagpasabot usab kini nga ang bisan kinsa sa kalibutan mahimong makaapil sa network sa Bitcoin - bisan unsa pa ang kolor, rasa, nasyonalidad, o gender. Ang Bitcoin kay inklusibo para sa tanan.
Based on cryptography
Ang Bitcoin gipaluyohan sa cryptography, naghimo niini nga luwas, dili mausab, ug tamper-proof. Walay usa nga makalimbong sa bisan unsang data alang sa ilang kaugalingong kaayohan.
Sa simpleng pagkasulti, ang blockchain usa ka digital ledger nga nagtipig sa mga datos nga nahitabo sa network sa Bitcoin. Ania ang usa ka dali nga pananglitan aron matabangan ka nga mahanduraw nga mas maayo.
Hunahunaa ang usa ka lamesa nga naa’y lima ka mga tawo nga tanan adunay ilang kaugalingon nga mga notebook. Nganlan nato silag Pedro, Darna, Julia, Jerome, ug Ryan. Estranghero sila sa usag usa, nga nagpasabot nga walay pagsalig taliwala kanila bisan unsa.
Gusto ni Pedro nga magpadala ug duha ka bitcoin kang Darna. Aron mahitabo kana, ang tanan nga lima ka mga tawo kinahanglan nga magkauyon nga ang transaksyon kay balido.
Usa ka lottery ang mahitabo diin ang usa ka random nga tawo ang gipili aron ma-verify ang transaksyon.
Alang niini nga ehemplo, atong hunahunaon nga si Julia ang gipili sa lottery.
Karon, kinahanglang i-verify ni Julia ang transaksyon ni Pedro aron tan-awon kon balido ba. Sa diha nga iyang buhaton, si Julia kinahanglan nga magpakita sa pruweba sa tanan nga naa sa lamesa nga iyang nahuman ang pag-verify.
Ang tanang laing upat ka tawo kinahanglang mouyon sa pruweba ni Julia. Kon makita nila nga nasayop si Julia, ang lotto mobalik ug mopili ug laing tawo para ani.
Apan kon mosugot silang tanan, silang lima kinahanglang irekord sa ilang notebook ang transaksiyon ni Pedro ug ang pruweba ni Julia. Human niana, gipadala ang duha (2) ka bitcoin ni Pedro ug ang mga tawo sa lamesa mopadayon sa sunod nga transaksyon.
Ang Bitcoin pareha ra niini. Ang matag tiggamit adunay parehas nga kopya sa blockchain, nga mao ang notebook sa atong gihimong ehemplo. Sa kini nga notebook, ang tanan nga mga transaksyon sa network girekord ug kanunay nga gitandi sa tanan aron masiguro ang integridad sa network. Kini nga proseso mahitabo balik-balik sa matag adlaw, sa pagbantay sa Bitcoin network buhi ug luwas.
Suplay sa
Bitcoin
Ang Bitcoin adunay pirmi nga suplay nga 21 milyon. Walay usa ka partido nga makausab, maka-tamper, o maka-adjust sa suplay sa Bitcoin tungod kay kini gi-encode sa code. Dugang pa, walay sentral nga partido sa blackmail o pagdani, walay sentro sa hack, ni bisan unsa nga imprastraktura sa pagguba nga mahimong makausab sa gidaghanon sa Bitcoin. Walay laing asset o kwarta nga adunay parehas nga lebel sa kanihit sama sa Bitcoin.
Sa labing maayo, ang kwarta kinahanglan nga magbaton sa mosunod nga pito ka mga properties aron mahimong tinuod nga episyente: kalig-on, pagkamadaladala, pagkabahinbahin, pagkaparehas, stability, scarcity, ug acceptability.
Tan-awa ang tsart sa ubos aron makita kung giunsa pagkompara ang Bitcoin sa ubang mga porma sa mga kwarta.